Inleiding
Kinderen met ADHD hebben vaak een unieke manier van denken: ze denken in beelden in plaats van woorden. Dit fenomeen, bekend als beelddenken, speelt een belangrijke rol in hoe deze kinderen leren en informatie verwerken. Toch wordt beelddenken in het reguliere onderwijs niet altijd begrepen of gewaardeerd. In deze blog lees je wat beelddenken precies is, hoe het zich manifesteert bij kinderen met ADHD en hoe ouders en leraren hun leerproces beter kunnen ondersteunen.
Wat is beelddenken?
Beelddenken is een manier van informatieverwerking waarbij beelden de belangrijkste taal zijn. In plaats van woorden gebruiken beelddenkers visuele representaties om ideeën te begrijpen en te onthouden. Dit heeft voordelen, zoals het vermogen om complexe concepten snel te visualiseren en creatieve oplossingen te bedenken. Maar in een schoolsysteem dat vooral gericht is op taal en tekst, kan dit ook uitdagingen opleveren.
Beelddenken en ADHD: hoe zijn ze verbonden?
Veel kinderen met ADHD zijn beelddenkers. Zij geven de voorkeur aan visuele informatie en hebben meer moeite met gesproken of geschreven tekst. Deze kinderen onthouden beelden beter dan woorden en profiteren van visuele hulpmiddelen zoals schema’s, diagrammen en illustraties tijdens het leren.
Het belang van visueel lesmateriaal
Voor beelddenkers met ADHD is visueel lesmateriaal onmisbaar. Mindmaps, infographics en stappenplannen maken lesstof niet alleen begrijpelijker, maar ook beter te onthouden. Het visualiseren van informatie helpt hen bij lezen, schrijven en rekenen en zorgt voor meer motivatie en leerplezier.
De beste zitplaats in de klas voor kinderen met ADHD
Kinderen met ADHD ervaren vaak stress en overprikkeling in de klas, wat kan leiden tot fysieke klachten zoals buikpijn. De juiste zitplaats kan hier verschil in maken. Veel leerlingen voelen zich het prettigst achterin de klas, met hun rug naar de muur. Dit geeft een gevoel van veiligheid en overzicht, waardoor ze zich beter kunnen concentreren.
De drie typen ADHD volgens (Q)EEG-scans
Neurowetenschappelijk onderzoek met (Q)EEG-scans laat zien dat er drie typen ADHD zijn:
- Overwegend onoplettend (vroeger ADD) – onderactivatie in de hersenen zorgt voor concentratieproblemen. Deze kinderen zijn vaak creatief, maar snel afgeleid.
- Overwegend impulsief – overactivatie in het brein leidt tot hyperactiviteit en impulsief gedrag. Deze kinderen hebben veel energie en kunnen later natuurlijke leiders worden.
- Combinatietype – kenmerken van zowel onoplettendheid als impulsiviteit zorgen voor een unieke mix van uitdagingen en talenten.
Wetenschappelijke onderbouwing van beelddenken
Neurowetenschappers krijgen steeds meer inzicht in hoe beelddenken werkt. Uit onderzoek blijkt dat traditionele leermethoden vaak onvoldoende aansluiten bij de manier waarop beelddenkers informatie verwerken. Door lesstof visueel aan te bieden, kunnen deze kinderen beter presteren en meer plezier ervaren in leren.
Praktische tips voor ouders en leraren
- Gebruik visuele hulpmiddelen zoals mindmaps, infographics en schema’s.
- Creëer een rustige leeromgeving, bij voorkeur een plek achterin de klas met overzicht.
- Visualiseer abstracte begrippen door woorden om te zetten in beelden of pictogrammen.
- Stimuleer ontspanning met ademhalingsoefeningen zoals hartcoherentie om beter met prikkels om te gaan.
Conclusie
Beelddenken is een krachtige manier van informatieverwerking, vooral voor kinderen met ADHD. Door het onderwijs aan te passen aan hun visuele leerstijl, kunnen deze kinderen hun volledige potentieel benutten. Het is essentieel dat leraren en ouders de unieke behoeften van beelddenkers begrijpen en ondersteunen, zodat ze succesvol en zelfverzekerd kunnen leren en groeien.